1e lezing: Jes.7,10-14
Tussenzang: ps.24,1-4ab.5-6 
2e lezing: Rom.1,1-7
Evangelie: Mt.1,18-24 

Een vrije keuze

Kiezen betekent verliezen, zegt een oud spreekwoord. Vrijblijvendheid zonder bij een keuze te blijven is onvruchtbaar, zo zegt het de Kerk van eeuwen. Zij zegt nog altijd: gebruik je vrijheid om een echte keuze te maken. Blijf bij jouw keuze en maak deze vruchtbaar. Velen vinden dat tegenwoordig iets om bang van te worden. Kiezen betekent namelijk dat men zich bindt. Kiezen voor God en dat uit vrije wil.

Wat betekent het woordje vrijheid eigenlijk? Dat is een heel belangrijke vraag. Vandaag op de laatste zondag van de Advent wordt ons Maria ten voorbeeld gehouden. En waarom? Omdat zij van haar vrijheid gebruik maakte om te kiezen voor God. Het zal u niet verbazen dat voor velen tegenwoordig Maria een omstreden figuur geworden is. Wie maakt er nu een keuze voor God? En dan bedoel ik met die keuze dat ik daar ook bij blijf in voor- en tegenspoed, in armoede en rijkdom, in ziekte en gezondheid.

Maria heeft zich dus in vrijheid gebonden aan God en wel vanwege een kind. Op dit punt leven wij in een totaal andere samenleving. Vrouwen zijn tegenwoordig lang niet meer zo gebonden vanwege een kind dan vijftig jaar geleden. Er blijft meer ruimte voor de eigen persoonlijkheid en ontplooiing. Een ding is zeker: Maria heeft zich positief en uit vrije wil willen binden aan het kind Jezus. Haar hele leven zou erdoor bepaald en ingekleurd worden. Het zegt ons allereerst iets over de persoon van Maria. Zij staat open voor de ander. Maria maakt ruimte voor de medemens, concreet voor het kind dat haar wordt aangeboden. En zij kiest daarbij niet voor de gemakkelijke weg: "Toen zijn Moeder Maria verloofd was met Jozef, bleek zij, voordat zij gingen samenleven zwanger van de heilige Geest."

Het is echt niet verwonderlijk dat Jozef van haar wil scheiden. Maria heeft dit van tevoren geweten en toch kiest zij in vrijheid voor het kind dat komen gaat. Het Kind waaraan zij zich wil binden. Het evangelie betekent echter meer. Matheus heeft geen evangelie geschreven louter vanwege Maria. Integendeel, hij heeft het juist geschreven, omdat hij zich evenals Maria in vrijheid heeft laten binden door het kind Jezus.

Kan een keuze in vrijheid gemaakt mij bevrijden, zodat ik ondanks een stuk gebondenheid bij die keuze blijf? Maria heeft in haar zoektocht naar vrijheid het antwoord gevonden in haar kind Jezus. Het kind waaraan Maria zich vrijelijk gebonden heeft. En wat wordt ons vandaag over dat kind gezegd? "Het kind in haar schoot is van de Heilige Geest." Met andere woorden: dit kind komt van God zelf. En wanneer Jozef dit hoort, besluit ook hij om zich vrijwillig vanwege dit kind blijvend te binden aan Maria.

Maar dan gaat het evangelie verder: "Zij zal een Zoon ter wereld brengen die gij Jezus moet noemen, want Hij zal zijn volk redden van hun zonden." Velen leven in de overtuiging dat vrije wil en democratie de enige voorwaarden zijn om tot echte vrijheid te komen. Geef ieder het zijnde en je bent vrij. Het evangelie wijst een andere weg. De weg naar de vrijheid loopt volgens Matheus via de vergeving van onze zonden. De diepste onvrijheid vind ik niet in terroristische aanslagen van buitenaf of onvervulde wensen, maar in de zonde. De zonde die mij ertoe brengt verkeerde keuzes te maken of louter vrijblijvend te leven. Zo kan ik bijvoorbeeld vrij willen zijn ten koste van anderen, vrij ondanks aangegane verplichtingen. Het kind van de kribbe wil in mij geen symptomen bestrijden maar de kwaal bij de wortel aanpakken.

Deze laatste adventszondag daagt ons uit tot het volgende: durf vrij te worden in jouw keuze voor het kind van de kribbe. Durf je aan Hem te binden. Sterker nog: wie zich hier het meest bindt, zal uiteindelijk het meest van de werkelijke vrijheid ervaren. Maria zegt: "Zie de dienstmaagd des Heren, mij geschiede naar uw woord." Zij heeft zich gebonden tot het uiterste. “Mijn moeder is zij, die de wil van God in alles volbrengt.” Daarom noemt de Kerk Maria: koningin van de vrede. Maria heeft een inwendige vrede gevonden, die de vrucht is van het zich vrijelijk binden aan het kind van de kribbe. En dat Kind wil ook aan mij geven, dat ik mij uit liefde bind op de plaats waar ik sta tot opbouw en vreugde van velen. 

Tekst: Bezinning op het Woord, inleidende teksten bij de dagelijkse liturgie