Social Media

Wat vieren we van 26 oktober t/m 1 november 2025?

Geplaatst op: 22-10-2025

 

Allerheiligen

In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, is het feest van Allerheiligen (1 november) niet bedoeld om alle overledenen te herdenken. Dat is Allerzielen (2 november). In het dagelijks spraakgebruik worden die twee namen vaak door elkaar gegooid. Maar het zijn twee verschillende feesten c.q. gedenkdagen.

Op 1 november vereert de Katholieke Kerk van het Westen in één viering alle bekende en onbekende heiligen, of ze nu heilig verklaard zijn of niet. Heiligen zijn alle personen die in het hiernamaals bij God zijn. Zij zijn “de bemiddelaars voor de biddende kerk op aarde, voorsprekers voor hun strijdende en lijdende broeders en zusters”, zoals in het Getijdengebed wordt gezegd. Volgens de katholieke en orthodoxe leer moeten de heiligen vereerd worden omdat zij als het ware een venster zijn op de heiligheid van God.

Oorsprong
Al in de eerste eeuwen van het christendom groeide de behoefte aan één dag waarop alle martelaren werden herdacht. Deze christenen die hun geloofsgetuigenis met de dood hadden moeten bekopen, werden jaarlijks op hun sterfdag vereerd. Toen het aantal martelaren zo grootwerd dat soms op één dag meerdere martelaarsgedachtenissen werden gehouden en sommige martelaren zelfs onbekend bleven of in de vergetelheid dreigden te raken, ontstond het idee om in één viering de glorie van alle martelaren te vieren.

Aan het huidige Allerheiligenfeest liggen verschillende vieringen in de vroegmiddeleeuwse kerk ten grondslag. De bekendste was de jaarlijkse herdenking op 13 mei van de kerstening van het Pantheon in Rome. Deze oude heidense tempel 'van alle goden' (in het Grieks: pan theoon) werd op 13 mei 609 of 610 door paus Bonifatius IV toegewijd aan Maria en alle martelaren.

1 november

Dat Allerheiligen in het Westen op 1 november wordt gevierd gaat terug op Gregorius III (731-741). Deze paus wijdde in de Vaticaanse Sint-Pietersbasiliek een kapel aan de eer van alle apostelen en alle heiligen, martelaren en belijders. Hij stelde het daarbij behorende feest op 1 november. Gregorius IV (827-844) breidde het collectieve heiligenfeest op 1 november uit naar alle Latijnse bisdommen buiten Rome. Daardoor raakte het gemeenschappelijke martelaarsfeest van 13 mei na een zekere tijd in onbruik.

 

Illustratie: Heiligen aanbidden het Lam Gods. Detail op het gelijknamige schilderij van Jan van Eyck in Gent.